تلاوت آیات قرآن کریم، مانندِ تمامی عبادات اسلامی دارای آدابی ویژه می باشد . آداب تلاوت قرآن شامل آداب ظاهری و آداب باطنی است که به طور مختصر به بیان برخی از آداب ظاهری قرآن می پردازیم .
ادب اول: حالت قاری
قرائت کننده قرآن بایستی با وضو باشد و نبز شایسته است که رو به قبله باشد و سر خود را پایین بیندازد ، چهار زانو بنشیند و به جایی تکیه نکند و نشستن او با چهره متکبران نباشد ؛ اگر چه تنها نشسته باشد چنین انگارد که در برابر استاد خویش قرار دارد . اگر کسی قرآن را بدون وضو و در حال خوابیده و در رختخواب هم بخواند فضیلت دارد اما فضیلت آن کمتر است .
ادب دوم: مقدار قرائت
ازامام صادق (ع) روایت است که فرمودند: «القُرآنُ عَهدَ الله اِلی خَلقِه فَقَد یَنبَغی لِلمَرءِ المُسلِمِ اَن یَنظُر فی عَهدِه و أَن یَقرأَ فی کُلِ یَومٍ خَمسِینَ آیَةً» یعنی قرآن کریم، پیمان خداوند با مردم است و سزاوار چنان است که هر فرد مسلمان در پیمانش بنگرد و از آن روزی پنجاه آیه بخواند .
همچنین در روایات پیامبر اکرم و ائمه معصومین ( علیهم السلام ) از قرائتی که مقدارش بسیار و تفقه و تدبر در آن کم باشد نهی گردیده است .
ادب سوم: نحوه قرائت
مستحب است که قرآن به ترتیل یعنی آهسته و هموار خوانده شود زیرا مقصود از قرائت ، تفکر است و ترتیل به تفکر کمک می کند. ام سلمه در وصف قرائت پیامبر(ص) می گوید: « آن حضرت قرآن را آهسته، هموار و حرف حرف می خواندند.»
امام صادق (ع) فرموده است:« قرآن را فصیح و صحیح و با لحن عربی بخوانید ، زیرا قرآن عربی است. » و در قرآن نیز می خوانیم که : وَرَتِّلِ القُرآنَ تَرتِیلاً » و ترتیل، رعایت وقف ها و روشن ادا کردن حروف است.
از امیر المؤمنین در معنای ترتیل چنین نقل شده است:« آن را روشن و هموار بخوان و مانند شعر تند مخوان و چون دانه های ریگ از هم پراکنده نکن و دلهای سخت را با تلاوت نرم کن و نبایستی همت شما رسیدن به آخر سوره باشد.»
|